Kalendarium

POZNAŃSKIE KALENDARIUM ARCHIWALNE

1783 – nakładem Kazimierza Raczyńskiego, starosty generalnego Wielkopolski powstało archiwum grodzkie w zamku królewskim w Poznaniu.

1808 – archiwum grodzkie w Poznaniu podporządkowane Trybunałowi Cywilnemu Departamentu Poznańskiego Księstwa Warszawskiego.

1815 – upadek i podział Księstwa Warszawskiego; archiwum grodzkie (Grod-Archiv) w klasztorze pofranciszkańskim w Poznaniu oddane pruskiemu sądowi apelacyjnemu (nadziemiańskiemu, Oberlandesgericht) ulokowanemu w zamku królewskim.

lata 50. i 60. XIX w. –  bezskuteczne interpelacje W. Niegolewskiego, W. Bentkowskiego, K. Kantaka w sejmie pruskim w sprawie utworzenia w Poznaniu archiwum dla akt polskich.

8 III 1869 – rozporządzenie naczelnego prezesa Prowincji Poznańskiej, Horna o utworzeniu w Poznaniu Królewsko-Pruskiego Archiwum Państwowego (Königliche Preussische Staatsarchiv Posen) – powstało bez udziału Polaków.

1884 – zamek na Górze Przemysła w Poznaniu przekazany na siedzibę pruskiego archiwum państwowego (Staatsarchiv).

15 XI 1918 – Rada Robotniczo-Żołnierska w Poznaniu mianuje prof. Józefa Kostrzewskiego swoim decernentem (referentem) dla spraw archiwum państwowego i muzeum prowincjonalnego w Poznaniu.

9 IV 1919 – Komisariat Naczelnej Rady Ludowej wypowiada pracę urzędnikom niemieckim i mianuje dyrektorem Archiwum Państwowego w Poznaniu prof. Józefa Paczkowskiego.

2 II 1920 – powstaje Urząd Główny Archiwów Państwowych b. Dzielnicy Pruskiej.

1922 – po likwidacji Ministerstwa b. Dzielnicy Pruskiej Archiwum Państwowe w Poznaniu wchodzi w skład polskiej państwowej sieci archiwalnej, podległej Wydziałowi Archiwów Państwowych w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Warszawie.

1923 – oddziałem archiwum poznańskiego zostaje Archiwum Komisji Generalnej dla Prus Zachodnich i Wielkopolski w Bydgoszczy.

1926 – Archiwum w Poznaniu przejmuje zasób zlikwidowanego w tym czasie Archiwum Państwowego w Kaliszu,
– zakończenie prac w ramach Komisji Zdawczo-Odbiorczej dla rewindykacji akt z Niemiec, prowadzonych częściowo w archiwum poznańskim.

10 IX 1939 – Archiwum Państwowe w Poznaniu przejęte przez niemieckie władze okupacyjne i przemianowane na Archiwum Rzeszy dla Kraju Warty w Poznaniu (Reichsarchiv Wartheland Posen).

29 I 1945 – pożar gmachu archiwalnego; zagładzie uległo ponad 320 tys. j.a. akt oraz wiele dokumentów, map, tłoków pieczętnych i fotografii.

1945-1958 – rewindykacja akt z Niemiec i ZSRR.

22 VII 1951 – Archiwum przeniesione do odbudowanego gmachu dawnego Sądu Apelacyjnego w Poznaniu.

aktualizacja: 14 września 2015 r.