Z wielką radością i zadowoleniem informujemy, iż po kilku miesiącach zabiegów udało się zakupić od prywatnego kolekcjonera z Czech do zasobu Archiwum Państwowego w Poznaniu wyjątkowy obiekt, jakim jest tłok pieczętny klasztoru cystersów w Wągrowcu z 1746 r.
Tłok pieczętny konwentu cystersów z Wągrowca, w opinii ekspertów od sfragistyki
(prof. Piotra Pokory z UAM w Poznaniu i prof. Marcina Hlebionka z UMK w Toruniu), jest niezwykle ciekawym obiektem związanym z historią Wielkopolski. Tłok, jak wskazuje wyryta na jego skuwce data (1746 r.), wykonany został dla konwentu wągrowieckiego w związku z wprowadzeniem zmian prawno-administracyjnych w klasztorze w 1744 r., a zatwierdzonych przez opata generalnego w 1745 r. Jest to zabytek unikatowy o dużych walorach artystycznych.
Wizerunek napieczętny przedstawia Najświętszą Marię Pannę z Dzieciątkiem na lewym ramieniu, stojącą w portalu, po bokach którego widnieją ornamenty okuciowe. Pod przedstawieniem znajduje się tarcza herbowa z podłożoną pod niej tabliczką. Inskrypcja umieszczona pomiędzy dwoma potrójnymi otokami (prostym – roślinnym – prostym) głosi: SIGILLUM CONVENTVS – VAGROVENCENSIS. Drewniany uchwyt tłoczony.
Nie ulega wątpliwości, iż pozyskanie tłoka jest bardzo korzystne i wartościowe. Zabezpiecza w regionalnych zbiorach zabytek o wyjątkowej wartości historycznej dla Wielkopolski. Tego typu pieczęcie, zachowane w tak dobrym stanie, należą do nielicznych wyjątków na rynku antykwarycznym i kolekcjonerskim. Jego zakup jest cennym uzupełnieniem, znajdującego się już zbioru typariuszy w zasobie naszej placówki, w której – co warto w tym miejscu podkreślić – przechowywany jest najstarszy dokument w polskich archiwach państwowych, związany z okolicami Wągrowca, czyli fundacja klasztoru cystersów w Łeknie koło Wągrowca z 1153 roku, a który został w 2016 r. wpisany na Krajową Listę Programu UNESCO Pamięć Świata.
W zabiegach o nabycie ww. tłoku, po raz wtóry, spotkaliśmy się z wielkim zrozumieniem i przychylnością ze strony władz Gminy Wągrowiec i władz Miasta Wągrowca, które udzieliły wyjątkowo wysokiej pomocy finansowej przy zakupie tej pieczęci. Jako wyraz wdzięczności, Archiwum sporządziło jej faksymile, które jako wierne odwzorowanie zostanie przekazane „Hojnym Darczyńcom” oraz do zbiorów Muzeum Regionalnego w Wągrowcu. Po zaistnieniu odpowiednich warunków epidemicznych, zaplanowano w Wągrowcu zorganizowanie okolicznościowej wystawy i mini sesji popularno-naukowej, na której zostanie zaprezentowany oryginał tłoka pieczętnego wraz z dokumentami zaopatrzonymi w odciski tej pieczęci.
