„Archiwum Państwowe w Poznaniu zaprasza na I spotkanie z cyklu „Popołudnie z dokumentem”, które rozpocznie się o godz. 17.00 w czwartek 25 października 2012 r. w gmachu głównym w Sali konferencyjnej im. Prof. Kazimierza Kaczmarczyka.
Program pierwszego spotkania pn. „Akta miasta Poznania – Kartoteka ewidencji ludności z lat 1870-1931. Jak skaner i Internet ułatwiają poszukiwanie danych o dawnych mieszkańcach naszego miasta” obejmuje następujące punkty:
1. „Mieszkańcy Poznania na przełomie XIX i XX w.” – wykład dr hab. Przemysława Matusika (wicedyrektor Instytutu Historii UAM, Zakład Historii Polski XIX i XX wieku).
2. „Kartoteka mieszkańców miasta Poznania jako źródło historyczne do badań demograficznych i genealogicznych” – mgr Elżbieta Rogal (AP w Poznaniu).
3. „Digitalizacja materiałów archiwalnych w AP w Poznaniu (ze szczególnym uwzględnieniem Kartoteki) – udział w programach, efekty, zakres udostępniania” – mgr Henryk Krystek (AP w Poznaniu).
4. Jak szukać potrzebnych danych o mieszkańcach Poznania w Internecie? (instruktaż połączony z demonstracją) – mgr Mariusz Jankowski (AP w Poznaniu).
5. „Mieszkańcy i ich ulice” – książka Jolanty Niezborały pt. Skorowidz historyczny nazw ulic miasta Poznania – prezentacja autorki; możliwość zakupienia książki.
6. Wizyta w Pracowni Digitalizacji – pokaz skanowania Kartoteki – Małgorzata Kaczmarek
(AP w Poznaniu)
7. Wizyta w Pracowni Konserwacji Materiałów Archiwalnych – pokaz zabiegów konserwatorskich wykonywanych przy Kartotece – mgr Przemysław Wojciechowski
(AP w Poznaniu)
Archiwum w ramach kontynuacji Wieloletniego Programu Rządowego Kultura+ w 2012 roku (sierpień-grudzień) wykona około 250 tys. skanów Kartoteki i akt stanu cywilnego, natomiast w latach 2013-2015 wykona ok. 900 tys. skanów (czyli średnio rocznie ok. 300 tys.). Kopie macierzyste są sukcesywnie przekazywane do repozytorium Narodowego Archiwum Cyfrowego, a następnie zamieszczane w Internecie w domenie publicznej www.szukajwarchiwach.pl. Biorąc pod uwagę ilość skanów wykonanych w ramach WPR Kultura+ oraz w związku z realizacją planowych zadań statutowych, łącznie zostało zdigitalizowanych już ponad 507 tys. kart z 538 jednostek archiwalnych (od litery A do litery Mać). Na koniec 2012 r. w domenie publicznej dostępnych będzie w sumie ok. 1,9 mln skanów (m.in. akta metrykalne i urzędów stanu cywilnego, akta miejskie i cechowe).
Kartoteka mieszkańców miasta Poznania jest częścią zespołu Akta miasta Poznania. Została założona przez Prezydium Policji w Poznaniu w 1870 r. i była prowadzona do 1932 roku. Zbiór składa się 1091 j.a. w formie pudeł, z których każda zawiera od ok. 850 do 1000 kart. Karty zostały założone dla wszystkich mieszkańców miasta zameldowanych w tym okresie na pobyt stały i czasowy. Na kartach dotyczących pojedynczych osób jak i całych rodzin wpisano nazwiska i imiona, wykonywany zawód, daty i miejsca urodzenia, adresy zamieszkania. Na kartach znajdują się informacje o dacie i miejscu zawarcia związku małżeńskiego, zgonach, odbywaniu służby wojskowej, czasie i miejscu pobytu w trakcie dłuższego wyjazdu z miasta.
Kartoteka jest bardzo pomocnym źródłem, wykorzystywanym przez autorów różnych słowników, leksykonów i opracowań monograficznych. Może być również wykorzystywana do prac z dziedziny demografii, socjologii, historii kultury itp. Kartoteka posiada wartość unikatową, ponieważ często wyłącznie na podstawie jej zawartości można ustalić ważne fakty z życiorysu interesującej badacza postaci.
Ku wielkiemu zadowoleniu organizatorów, na I spotkanie z cyklu „Popołudnie z dokumentem”, które odbyło się w Archiwum 25 X 2012 r., przybyła wyjątkowo liczna grupa mieszkańców Poznania, aby na przykładzie zdigitalizowanej części Kartoteki ewidencji ludności miasta Poznania zobaczyć „Jak skaner i Internet ułatwiają poszukiwanie danych o dawnych mieszkańcach naszego miasta”.
Duże zainteresowanie i wysoka frekwencja zachęciły organizatorów do kontynuacji cyklu. Kolejne „Popołudnie z dokumentem” poświęcone materiałom archiwalnym do dziejów Powstania Styczniowego, w związku ze 150 rocznicą jego wybuchu, odbędzie się w styczniu 2013 roku.
